İran başkanı Ali Hamaney, ülkenin nükleer altyapısına dokunulmadığı sürece Batı ile nükleer bir muahedenin mümkün olduğunu söyledi.
İran devlet televizyonunun haberine nazaran Hamaney, başşehir Tahran’da Ulusal Atom Gücü Kurumu çalışanlarını ve nükleer bilim insanlarını kabul ettiği aktiflikte konuştu.
Ülkesinin nükleer alanda kıymetli kazanımlar elde ettiğini belirten Hamaney, 2015’te imzalanan fakat ABD’nin tek taraflı çekilmesinden sonra uygulanamayan nükleer mutabakata işaret etti.
Hamaney, “Önceki yıllarda nükleer sanayi yöneticileri ve yetkilileri ülkede değerli nükleer altyapılar oluşturdu. (Nükleer) Mutabakatta yanlış bir şey yok lakin nükleer sanayimizin altyapısına dokunulmamalı.” dedi.
İran’ın nükleer faaliyetlerinin askeri maksatlı olduğuna dair suçlamaları reddeden Hamaney, “Amerikan istihbarat topluluğunun son aylar da dahil olmak üzere birçok sefer İran’ın nükleer silah üretme istikametinde bir adım atmadığı gerçeğini kabul ettiği üzere bizim nükleer silah peşinde olmadığımızı kendileri de biliyor.” diye konuştu.
Hamaney, kitle imha silahlarının İslam’da yeri olmadığını belirterek, “Bu İslami bir temel olmasaydı ve bizim nükleer silah üretme irademiz olsaydı bunu yapardık. Düşmanlar da bizi durduramayacaklarını biliyor.” tabirlerini kullandı.
– İran ile nükleer mutabakat ve müzakere süreci
İran ile Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu’nun (BMGK) daimi üyeleri ABD, Rusya, Çin, İngiltere ve Fransa ile Almanya (5+1) ortasında 2015’te yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer faaliyetlerinin düzenlendiği ve kontrol altına alındığı bir muahede imzalanmıştı.
ABD, 8 Mayıs 2018’de Donald Trump’ın başkanlığı periyodunda İran’la 2015’te varılan nükleer muahededen tek taraflı çekilerek bu ülkeye yine yaptırımlar uygulamıştı.
İran da buna karşılık 8 Mayıs 2019’da mutabakattaki faaliyetlerini askıya almaya başlamıştı. İran, muahedede 3,67 oranında uranyum zenginleştirmeye müsaade verilmesine karşın bu süreçte yüzde 60 saflıkta uranyum zenginleştirmeye başlamıştı.
Trump sonrasında Nisan 2021’de Viyana’da başlayan ve İran ile nükleer mutabakatın yine canlandırılması ve ABD’nin muahedeye tekrar katılmasının ele alındığı nükleer görüşmeler, Washington ve Tahran ortasındaki bir dizi uzlaşmazlık nedeniyle Eylül 2022 başlarında askıya alınmıştı. İran’ın ABD’nin muahededen ayrılmasından sonraki süreçte nükleer muahedede müsaade verilenin çok üzerinde uranyum zenginleştirme süreci dahil attığı adımlar nükleer mutabakata dönüşü zorlaştırıyor.
İran Atom Gücü Kurumu Lideri Muhammed İslami, dün yaptığı açıklamada, Batı ülkelerinin yansısına yol açan yüksek seviyede uranyum zenginleştirme sürecini yaptırımların kaldırılmasını sağlamak için yaptıklarını söylemişti.
