500 gün evvel, Rusya, batı komşusu Ukrayna’ya karşı geniş çaplı bir işgal başlattı. Kremlin, süratli bir “özel askeri operasyon” olmasını umuyordu, fakat 16,5 ay sonra, çatışmalar hala devam ediyor ve görünürde bir son yok.
Putin, 24 Şubat 2022’de sabahın erken saatlerinde televizyondan “Ukrayna’da özel askeri operasyon” başlattıklarını açıkladı.
“Özel askeri operasyonun” münasebetini anlatan Putin, kelamda ayrılıkçı idarelerin Rusya’dan askeri yardım talebinde bulunduğunu bildirdi. Putin, “Operasyonun maksadı 8 yıldır Kiev rejimi tarafından istismara, soykırıma maruz kalan insanları korumaktır ” tabirlerini kullandı.
Rus ordusu, Ukrayna’daki stratejik maksatlara yönelik sık sık uzun menzilli, yüksek hassasiyetli füzeler kullandı. ABD ve Avrupa ülkeleri, Ukrayna’ya silah takviyesini artırdı. Rus ve Ukrayna ordusunun karşılıklı ataklarında sivil kayıplar yaşandı.
Gıda krizini önleyecek tahıl anlaşması
22 Temmuz 2022’de Türkiye, Rusya, Ukrayna ve Birleşmiş Milletler (BM) ortasında dünyadaki muhtemel bir besin krizini önleyecek “Tahıl ve Yiyecek Unsurlarının Ukrayna Limanlarından Emniyetli Sevki Teşebbüsü Belgesi” imzalandı.
Rusya, “Kırım Köprüsü ve Sivastopol deniz üssüne Ukrayna’nın saldırısını” münasebet göstererek tahıl mutabakatını askıya almak istedi lakin Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da teşebbüsüyle mutabakatlar 120 günlük dönemlerle yinelendi.17 Mayıs’tan itibaren 60 gün uzatılan muahedenin tekrar uzatılması için uğraşlar sürüyor.
Anlaşma sayesinde 33 milyon tona yakın tahıl muhtaçlık sahiplerine ulaştı. Ayrıyeten Erdoğan ve Putin, fakir ülkelere gübre ve tahıl gönderilmesi konusunda anlaştı.
Wagner Rus idaresine isyan etti
Rusya Savunma Bakanı Sergey Şoygu’ya meydan okuyan Wagner’in kurucusu Yevgeniy Prigojin’in yönetimindeki paralı savaşçılar, Rostov-na-Donu kentini denetimi altına alarak Rus Güney Askeri Bölge Karargah binasını ele geçirdi. Bir küme Wagner savaşçısı da askeri araçlarla Moskova’ya yöneldi.
Devreye Belarus Cumhurbaşkanı Lukaşenko’nun girmesiyle isyan sona erdi. Prigojin ve savaşçılarının hareketlerine son verip Belarus’a gitmesine müsaade verildi ve kriz çözüldü.
BM’ye nazaran Ukrayna’da 11 milyondan fazla kişi yerinden edildi
BM datalarına nazaran, Ukrayna’dan yaklaşık 11,6 milyon kişi yerinden edildi. Bunlardan 5,9 milyonu ülke içerisinde yerinden olurken 5,7 milyonu ise komşu ülkelere gitmek zorunda kaldı.
BM İnsan Hakları Yüksek Komiserliğine nazaran ise savaşta 24 Şubat 2022’den bu yana en az 8 bin sivil ömrünü yitirdi, 13 binden fazla sivil yaralandı.
Ateşkes müzakereleri kesildi
Savaş devam ederken Rusya ve Ukrayna heyetleri, ateşkes sağlanması için 3’ü Belarus, biri Türkiye’de olmak üzere 4 sefer yüz yüze müzakere yaptı.
Batı, savaş nedeniyle Rusya’ya 11 yaptırım paketi uyguladı
Savaşın siyasi ve toplumsal tesirleriyle ekonomik alanda alınan Rusya’ya yönelik yaptırım kararları, tüm dünyada direkt yahut dolaylı olarak tesirini gösterdi.
Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, ABD ve öbür Batılı ülkeler, Ukrayna’ya askeri müdahalede bulunan Rusya’ya karşı finans, güç, ulaşım, ihracatın denetimi ve finansmanı ile vize siyaseti üzere çeşitli alanlarda yeni yaptırımlar belirledi.
AB, savaş boyunca Rusya’ya karşı 11 yaptırım paketi kabul ederek 1000’in üzerinde kişi ve 200’den fazla kuruluşa yaptırım kararı aldı.
Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik taarruzuyla pek çok dalda dünyada önde gelen 1000’in üzerindeki milletlerarası şirket, boykot hedefiyle Rusya’yı terk etti yahut faaliyetlerini kısıtladı.
AB, Rus petrol ve doğal gazına yönelik tavan fiyat uygulaması kararı aldı, karara birtakım öbür Batı ülkeleri de katıldı. Rusya da bu kararlara karşı yaptırımlarla karşılık verdi.
