Suudi Arabistan’ın üretim kesintilerini uzatma kararının akabinde global petrol piyasalarında önümüzdeki çeyrekte günlük 3 milyon varilden fazla arz açığının ortaya çıkması bekleniyor. Bu sayı on yıldan fazla bir müddetin en büyük açığı olma özelliğini taşıyor.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) tarafından yayınlanan son bilgiler, rekor talep periyodunda Suudilerin arzı kısmasının neden Londra’da petrol fiyatlarının varil başına 90 doların üzerine çıkmasına neden olduğunu gösteriyor.
Riyad idaresi geçen hafta yaptığı açıklamada, halihazırda sıkılaşmış piyasalara karşın, üretimde uyguladığı günlük ekstra 1 milyon varillik kesintiyi yıl sonuna kadar uzatacağını duyurmuştu.
4. çeyrekte global stoklarında 3,3 milyon varillik düşüş
OPEC’in Salı günü yayımladığı rapordaki iddialara nazaran, bu çeyrekte keskin bir halde azalan dünya petrol stoklarının önümüzdeki üç ayda günde yaklaşık 3,3 milyon varillik daha da dik bir düşüş göstermesi bekleniyor.
Birliğin Viyana merkezli sekreterliği tarafından yayımlanan sayılara ait Bloomberg tahliline nazaran, gerçekleşmesi durumunda bu, en az 2007’den bu yana görülen en büyük stok düşüşü olabilir.
Suudi Arabistan’ın, OPEC+ üyesi Rusya’nın ihracatı azaltmasıyla desteklenen şahin stratejisi, kırılgan global iktisada yeni enflasyonist baskılar getirme tehdidi taşıyor.
Avrupa’da dizel fiyatları yükselirken, Amerikan havayolları da yolcuları artan maliyetlere hazırlıklı olmaları konusunda uyarıyor.
Biden için siyasi bir mesel haline gelebilir
Ekonomiye tesirleri bir yana bu durumun ulusal akaryakıt fiyatlarının galon başına 4 dolar üzere hassas bir eşiğe yaklaştığı devirde gelecek yıl tekrar seçilme kampanyasına hazırlanan ABD Lideri Joe Biden için siyasi bir sorun haline gelebileceği bedellendiriliyor.
Rapora nazaran OPEC’in 13 üyesi bu çeyrekte günde ortamala 27,4 milyon varil petrol pompalarken bu sayı tüketicilerin muhtaçlık duyduğu düşünülen ölçüden yaklaşık 1,8 milyon varil daha düşük.
Birliğin OPEC önderi Suudi Arabistan’ın öngördüğü halde üretim ölçüsünü değiştirmemesi durumunda arz ve talep ortasındaki farkın yılın son çeyreğinde iki katına çıkması bekleniyor.
OPEC, tüketimin karşılanması için dördüncü çeyrekte günlük 30,7 milyon varil tedarik etmesi gerektiğini öngörüyor.
Birliğin yetkilileri tertipli olarak gayelerinin dünya petrol piyasalarını istikrarda tutmak olduğunu söylese de son kestirimler stokları süratli bir halde azaltma niyetinde olduklarına işaret ediyor.
Ham stoklar 2015-2019 ortasına nazaran 114 milyon varil daha düşük
Raporda gelişmiş ekonomilerdeki ham stokların halihazırda 2015-2019 periyodu ortalamasının yaklaşık 114 milyon varil altında olduğu kaydedildi.
OPEC yetkilileri sistemli olarak gayelerinin dünya petrol piyasalarını istikrarda tutmak olduğunu söylese de, son varsayımlar stokları süratli bir halde azaltma niyetinde olduklarını gösteriyor.
Yayımlanan raporda, gelişmiş ülkelerdeki ham petrol stoklarının halihazırda 2015-2019 devri ortalamasının yaklaşık 114 milyon varil altında olduğu belirtildi.
Arz sıkışıklığı tertip içindeki finansal gereksinimlere işaret ediyor.
İddialı Suudi projeleri için varil başına 100 dolara çıkmalı
Bloomberg Economics’in varsayımlarına nazaran, Suudi Arabistan, Veliaht Prens Muhammed Bin Salman’ın savlı projelerinin yanı sıra hükümet harcamalarını karşılamak için petrol fiyatlarının varil başına neredeyse 100 dolar düzeylerine çıkmasına muhtaçlık duyabilir.
Krallık, Neom olarak bilinen fütüristik kentten mahallî lig için Cristiano Ronaldo üzere üst seviye futbolcuların satın alınmasına kadar çeşitli teşebbüslere değerli meblağlar harcadı.
Rapor, bu yıl ve gelecek yıl için global talep ve arz iddialarını büyük ölçüde değiştirmedi. OPEC ve müttefikleri önümüzdeki yılın üretim siyasetini gözden geçirmek üzere 26 Kasım’da toplanacak.
Suudiler tarafından tasarlanan arz sıkılaştırması, krallığın güç piyasaları üzerinde hâlâ sahip olduğu hakimiyeti yansıtırken, Milletlerarası Güç Ajansı (UEA) Salı günü bu hakimiyetin nasıl zayıflatılabileceğini hatırlattı.
UEA, tüketiciler yıkıcı iklim değişikliğini önlemek için yenilenebilir güce yönelirken, talebin bu on yılda tepeye ulaşmasıyla “fosil yakıt çağının sonunun başlangıcına şahit olabiliriz” dedi.
