OECD Devlet Borçlanma Görünümü 2023 datalarına nazaran, devletlerin borçlanma gereksinimi, Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın getirdiği ekonomik zorluklar ve artan fiyatlardan hanehalkı ve işletmeleri korumak için verilen dayanaklar nedeniyle artış eğilimine girdi.
Buna nazaran, OECD ülkelerinde devletlerin bu yıl borçlanma gereksiniminin 2022’ye nazaran yüzde 6 artışla 12,9 trilyon dolara çıkması bekleniyor. Bu sayı, geçen yıl 12,2 trilyon dolar olmuştu.
Öte yandan, salgın tedbirlerinin tesirli olduğu 2020’de devletlerin borçlanma muhtaçlıkları 15,4 trilyon dolarla tepe yapmıştı.
Rapora nazaran, devletler 10 yıl öncesine kıyasla yüzde 45 daha fazla borçlanıyor.
Borç stoku 52 trilyon doları görebilir
OECD bölgesinde toplam borç stoku, 2019-2021’de 10 trilyon dolar artarak 50 trilyon dolara yükseldi. Geçen yıl yatay seyreden borç stokunun, 2023’te 52 trilyon doları bulacağı hesaplanıyor.
Yüksek enflasyona karşı para siyasetinde yaşanan sıkılaşma nedeniyle borçlanma maliyetleri OECD ülkeleri için 2021’den beri iki kattan fazla arttı. OECD bölgesinde devletlerin net borçlanma maliyeti, 2021’deki yüzde 1,4 düzeyinden 2022’de yüzde 3,3’e yükseldi. Bu oranın kısa vadede artmaya devam etmesi bekleniyor.
Artan borçlanma maliyetleri sonucu ülkeler yüksek finansman riskleriyle karşı karşıya kalırken, devletlerin bütçelerinin büyük bir kısmını borçlara ayırmak zorunda kalacağı ve daha büyük finansal zorluklarla karşılaşacağı öngörülüyor.
OECD’ye nazaran, artan maliyetlerin yanı sıra merkez bankalarının tahvil talepleri büyük ölçüde buharlaşırken, özel bölüm, yüksek hacimlerde yeni ihraç ve yine finansmanla karşılaştı.
Piyasada likiditenin berbatlaşması, borçlanma maliyetlerini artırırken, borç yöneticilerine değişen borçlanma gereksinimlerine ahenk sağlama konusunda daha az esneklik sağladı. Bu kapsamda artan risklerin gelişmekte olan ekonomiler için daha güçlü şartlar oluşturabileceği belirtildi.
OECD Genel Sekreteri Mathias Cormann, raporun bulgularına ait değerlendirmesinde, 2023’ün, devlet borçlanmaları için uzun müddettir var olan uygun şartların bittiği bir yıl olduğunu belirterek, “Bu yıl devletler Rusya’nın Ukrayna’da başlattığı savaşın mali ve ekonomik tesirlerinin piyasa şartlarında yarattığı süratli değişikliklere ayak uydurmaya çalıştı. Bu son gelişmeler, kamu borç yöneticilerinin değişen piyasa şartlarına ahenk sağlama ve bunlara karşılık verme kapasitesi ile borç idaresi için sağlam kurumsal çerçeve oluşturmanın ehemmiyetini ortaya koydu.” sözlerini kullandı.