IMF’nin Global Borç Veritabanı’nda yaptığı güncellemeye ait açıklamasında, global borç yükünün Kovid-19 salgını öncesi esasen yüksek olan düzeyinin üzerinde kalsa da üst üste ikinci yıl gerilediği kaydedildi.
Toplam borcun global GSYH’ye oranının 2020’de yüzde 258 ve 2021’de yüzde 248 olan düzeyinden geçen yıl yüzde 238’e düştüğü belirtilen açıklamada, bu oranın 2019’a nazaran 9 puan daha yüksek olduğuna dikkati çekildi.
Açıklamada, global borcun 235 trilyon dolar ile 2021’deki düzeyinin 200 milyar dolar üzerinde gerçekleştiği kaydedildi.
Politika yapıcıların gelecek birkaç yıl boyunca borç sürdürülebilirliğini muhafaza konusundaki kararlılıklarından taviz vermemeleri gerekeceği vurgulanan açıklamada, “Geçen yıl salgın öncesi düzeyin kıymetli ölçüde üzerinde kalan global borç, uzun müddetli yükseliş trendine geri dönebilir” tabirine yer verildi.
Özel bölüm boru GSYH’nin yüzde 146’sına ulaştı
Açıklamada, ekonomik büyümenin 2020’deki toparlanmasına ve beklenenden çok daha yüksek enflasyona karşın kamu borcunun inatla yüksek kaldığının altı çizildi.
Kamu borcunun son 2 yılda pandemiye bağlı artışın sadece yaklaşık yarısını telafi ettiğine işaret edilen açıklamada, hanehalkı ve mali olmayan kurumsal borçları içeren özel borcun, daha süratli bir düşüş gösterdiği lakin yeniden de salgın periyodundaki yükselişi ortadan kaldırmaya yetmediği kaydedildi.
Açıklamada, pandemiden evvel global borcun GSYH’ye oranının yıllardır arttığı anımsatılarak, global kamu borcunun 2022’nin sonunda 91 trilyon doları aşarak GSYH’nin yüzde 92’sine ulaştığı, özel borçların da yaklaşık 144 trilyon dolarla GSYH’nin yüzde 146’sını bulduğu bildirildi.
Çin global borcun artmasında merkezi rolde
Çin’in borçlanmasının ekonomik büyümeyi geride bırakması nedeniyle son yıllarda global borcun artmasında merkezi bir rol oynadığına dikkati çekilen açıklamada, ülkenin borcunun GSYH’ye oranının ABD ile çabucak hemen birebir düzeye yükseldiği fakat 47,5 trilyon dolarla 70 trilyon dolara yakın olan ABD’nin toplam borcunun hayli altında kaldığı belirtildi.
Açıklamada, finansal olmayan kurumsal borçlarda ise Çin’in yüzde 28’lik hisseyle dünyanın en büyük borcuna sahip olduğu bildirildi.
Düşük gelirli gelişmekte olan ülkelerdeki borçların da son 20 yılda değerli ölçüde arttığına işaret edilen açıklamada, borç düzeylerinin, gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerle karşılaştırıldığında ortalama olarak nispeten düşük kalsa da global mali krizden bu yana artan artış suratının kırılganlıklar oluşturduğu aktarıldı.
Açıklamada, düşük gelirli gelişmekte olan ülkelerin yarısından fazlasının borç kasveti içinde yahut yüksek risk altında olduğu, gelişmekte olan piyasaların da yaklaşık beşte birinde devlet tahvillerinin dertli düzeylerde süreç gördüğü kaydedildi.
Hükümetlerin borç kırılganlıklarını azaltmaya ve uzun vadeli borç eğilimlerini bilakis çevirmeye yardımcı olacak acil adımlar atması gerektiği vurgulanan açıklamada, özel bölüm borçlarının risklerinin dikkatli bir halde izlenmesi ve kamu borcunun kırılganlıkları konusunda muteber bir mali çerçeve oluşturulmasının ehemmiyetine işaret edildi.
