Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings, global iktisada ait büyüme beklentisini 2023 için yüzde 2’den yüzde 2,4’e yükseltti.
Fitch, Global Ekonomik Görünüm Raporu’nun haziran sayısını “Merkez Bankası Enflasyon Gayreti Devam Ediyor” başlığıyla yayımladı.
Raporda, global büyümenin kısa vadede direnç gösterdiği, fakat çekirdek enflasyonun inatla yüksek kalmaya devam etmesi durumunda, merkez bankalarının gelecek aylarda sıkılaştırma siyasetini sürdürmek zorunda kalacağı aktarıldı.
Para siyaseti düzenlemeleri ve bunların iktisat üzerindeki tesirinin uzun sürmesiyle, 2024 yılı için global büyüme görünümünün kötüleştiğine işaret edilen raporda, bu yıl ise ekonomik faaliyetlerin beklenenden yeterli olduğu ve Fitch’in bir evvelki raporunda yüzde 2 olan 2023’e ait büyüme kestirimini yüzde 2,4’e yükselttiği bildirildi.
En büyük revizyonlar gelişmekte olan piyasalarda
Raporda, en büyük revizyonların, gelen dataların beklenenden daha güçlü olduğu gelişmekte olan piyasalarda olduğuna dikkat çekilerek, Çin hariç gelişmekte olan piyasa büyüme beklentisinin yüzde 2’den yüzde 2,9’a çıkarıldığı, Brezilya, Hindistan, Meksika ve Rusya’da kıymetli güzelleşmeler görüldüğü kaydedildi.
Çin için 2023 kestiriminin de yüzde 5,2’den yüzde 5,6’ya yükseltildiği belirtilen raporda, toparlanmanın son aylarda biraz duraksadığı fakat tüketimin olağanlaşmaya devam ettiği ve makro siyasetin gevşemeye başladığı söz edildi.
Türkiye’ye ait büyüme iddiasında revizyona gidilmedi
Raporda, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yine seçilmesinin akabinde yeni bir maliye bakanı ve merkez bankası lideri atamasının daha ortodoks iktisat siyasetlerine dönüş ihtimalini artırdığına vurgu yapıldı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in Türkiye’nin “rasyonel” siyasetler benimseyeceğini ve “kurallara dayalı, öngörülebilir bir Türk iktisadının dilek edilen refaha ulaşmanın anahtarı olacağını” söylediği anımsatılan raporda, iktisatta daha ortodoks bir yaklaşıma geçileceği vaadinin, daha sıkı para siyaseti beklentisini artırdığına yer verildi.
Raporda, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) yarınki toplantısında siyaset faizinde kıymetli bir artış gerçekleştirmesinin, 2023 sonunda da siyaset faizinin yüzde 25’e yükseltmesinin beklendiği, TCMB’nin 2025’teki faiz indiriminden evvel de gelecek yıl faiz oranlarını sabit tutmasının öngörüldüğü bildirildi.
Türkiye’nin bu yıla ait büyüme beklentisinin yüzde 2,5 ve gelecek yıla ait beklentisinin de yüzde 3’te sabit bırakıldığı tabir edilen raporda, 2025 için de yüzde 3,8 oranında büyüme varsayım edildiğine işaret edildi.
Raporda, Türk lirasında son vakitlerde görülen zayıflamanın ülkenin net ticaretini artıracağı, özel tüketimin de fiyat artışları ve iktisada artan itimatla destekleneceği kaydedildi.
ABD’de 2023 büyüme varsayımı yükseltildi
Raporda, tüketim ve istihdamdaki büyümenin güçlü kalmaya devam ettiği ABD için bu yıla ait büyüme iddiasının de yüzde 1’den yüzde 1,2’ye çıktığı vurgulandı.
ABD Merkez Bankası’nın (Fed) siyaset sıkılaştırmasının ülkede hala hafif bir resesyona yol açmasının beklendiği lakin bunun zamanlamasının yılın son çeyreği ile 2024’ün birinci çeyreğine ertelendiği aktarılan raporda, bu kapsamda gelecek yıla ait büyüme varsayımının yüzde 0,8’den yüzde 0,5’e çekildiği belirtildi.
Raporda, 2023 için yüzde 0,8 ve 2024 için yüzde 1,4 olan Avro Bölgesi büyüme varsayımında değişikliğe gidilmediği söz edilerek, Avrupa’da doğal gaz krizinin hafiflediği lakin Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) para siyasetini daha agresif bir biçimde sıkılaştırdığı anımsatıldı.
Daha yüksek faiz oranlarının hanehalkı borç yükünü artırdığına işaret edilen açıklamada, 2023’te Birleşik Krallık’ta resesyon beklendiği kaydedildi.
ABD ve Avrupa’da bu yıl faiz indirimi beklenmiyor
Raporda, bir evvelki raporda yüzde 2,4 olan 2024 için global büyüme iddiasının, yüzde 2,1’e çekildiği tabir edilerek, manşet enflasyonun düştüğü fakat çekirdek enflasyonun inatla yüksek kalmaya devam ettiği hatırlatıldı.
Gelişmiş ülke merkez bankalarının enflasyonun devam etmesinden daha fazla tasa duymaya başladığına değinilen raporda, Fed ve ECB’nin gelecek aylarda iki sefer daha faiz artırmasının beklendiği aktarıldı.
Raporda, Fed’in faizi yüzde 5,75 ve ECB’nin yüzde 4,5’e çıkarmasının, İngiltere Merkez Bankası’nın da yüzde 5,25’e yükseltmesinin beklendiği, gelecek yıla kadar da faiz oranlarında bir kesintinin öngörülmediği belirtildi.
Gelişmekte olan ülkelerde ise bunun tersine Çin’in oranları düşürdüğü anımsatılarak, Brezilya ve Meksika’nın bu yılın sonlarında indirime gitmesinin beklendiği vurgulandı.
Raporda, düşük işsizlik oranının büyüme direncine katkıda bulunduğu söz edilerek, lakin ivme kazanan son zamanlardaki mali sıkılaştırmanın ABD ve Avrupa talebi üzerinde baskı oluşturduğu kaydedildi.
ABD’de yaşanan bankacılık gerilimleri sonrasında ani bir kredi krizi olmadığına işaret edilen raporda, lakin banka fonlama maliyetlerinin arttığı ve kredi sıkılaştırmasının beklenenden daha keskin bir biçimde büyümeyi etkileme riski olduğu aktarıldı.
