Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, G20 Doruğu’ndan dönüş yolunda medya mensuplarına yaptığı açıklamalarda iktisada ait bildiriler da verdi.
Erdoğan’ın iletilerinde öne çıkan tabirleri şunlar oldu:
Sayın Putin, Batı’nın kendisine verdiği kelamları tutmadığını söyledi. Birinci etapta 1 milyon ton tahılı göndereceğinden bahsetti. Biz de bilhassa bugün Lavrov ile yaptığımız görüşmede, 1 milyon ton tahılı, yoksul Afrika ülkelerine Katar-Türkiye-Rusya olarak göndermeyi planladık. Yapmayı düşündüğümüz bu ihracatı, tekrar gözden geçirmek suretiyle adımlarımızı atacağız. Daha evvel 33 milyon ton malum tahıl sevkiyatı yapılmıştı. Yine bu ölçüsü arttırmak suretiyle en az gelişmiş Afrika ülkelerini rahatlatalım teklifinde bulunduk. Lavrov da “Bunu Lider ile gözden geçirelim” dedi. Ben tekrar Sayın Putin ile bu mevzuyu telefonda görüşeceğim, bu ölçüsü artırmak suretiyle en az gelişmiş Afrika ülkelerini rahatlatmakta yarar var.
Bildiğiniz üzere Amerika Birleşik Devletleri’ne Birleşmiş Milletler Genel Heyeti toplantısı için gidiyoruz. Hem o toplantıda vereceğimiz bildiriler hem de tepe marjında yapacağımız ikili temaslarla ilgili ağır bir çalışma içindeyiz. Amerika seyahatinde ülkemizde yatırımları olan birçok markayla bir ortaya geleceğiz. Bunlarla direkt görüşmelerimiz olacak ve bütün bunlarla birlikte de her yıl klasik hale getirilen Türk-Amerikan İş Kurulu’nun malum bir yemeği olur… O denli zannediyorum ki bu kere da yeniden bu yemeği düzenlemek suretiyle bir heyecan, bir coşku, iş adamlarına verecekler kanaatindeyim. Ama ben hepsinden öte bilhassa bu markalarla ikili görüşmeyi çok önemsiyorum. Bunların aslında Türkiye’de çok önemli yatırımları da var. Onlarla yapacağımız görüşmelerin sonuçları, bizlere çok daha değerli birtakım gelişmelerin kaydedildiğini gösterir. Örneğin mesela bir firmanın deniz üzerinde güneş santrali kurma üzere gayeleri vardı. Türkiye’deki ortağıyla birlikte bu adımı atma niyetini ortaya koydular. Lakin, bu atılım şimdi yapılmış değil. Bunun yanında GES’le ilgili gelişmeler var, güneş gücünde atılan kimi adımlar var. Bunları çok çok önemsiyoruz. Rüzgar ve güneş gücünde atılacak bu adımların yanında nükleer güçte de Akkuyu ile attığımız adım var. Sinop’u da Sayın Putin ile konuştuk. Sinop’ta atacağımız adım. Bir de bu seyahatte 3’üncü bir santralin kurulması konusunda Güney Kore Cumhurbaşkanı’yla da bir görüşme yaptık. Ve bütün bu adımlarla birlikte güçte kasvetimiz kalmayacak. Tüm bunlarla birlikte Türkiye’nin güç noktasındaki gücünü ne yapacaktır, artıracaktır.
Enerjide çizgi olmanın ötesinde Ataşehir’de İstanbul Finans Merkezinin bir kulesini de güç merkezi haline getirme maksadımız var. Bir kuleyi güce tahsis edeceğiz. Güç deyince de bunun içinde natürel elektrik gücünden tutunuz, GES, HES, doğal gaz, bunun yanında maden, bütün yeraltı madenlerinin de içinde yer aldığı bir güç merkezi olacak. Nasıl Londra’nın güç piyasası varsa, Hamburg güç piyasası varsa inşallah İstanbul Finans Merkezi de Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığımızın sevk ve yönetim ettiği bir merkez haline dönüşüyor.
Öte taraftan Washington merkezli bir finans kuruluşu, özel bir şirketin yatırımı olan Ceyhan’daki petrokimya tesisine 550 milyon dolar finansman sağladı. Cezayir Devlet Lideri Tebbun ile İstanbul’da yaptığımız görüşmede, bu bahislerle ilgili müşterek adımımızı geliştirmekten bahsetti. 550 milyon dolar finansmanın Ceyhan’daki yatırıma girmesi çok çok değerli.
Biz uyguladığımız siyasetlerle inanıyorum ki yatırımcı itimadını çok güçlü bir halde kazanacağız. Buradaki en büyük avantajımız programın geniş bir halde sahiplenilmesi. Üç ayaklı bir program açıkladık. Birinci ayağı doğal ki zelzeleye karşın, zelzele yaralarını sararken mali disiplini koruyacağız. 2-3 yıl açıklarımız yüksek olacak fakat daha sonrasında Maastricht Kriterlerini çok rahat bir formda sağlayacağız. Aslında borcumuzun ulusal gelire oranı epeyce düşük. İkinci konu enflasyonla çaba yani dezenflasyon programı… Buna ait de çok net bir yol haritası var. Ona yönelik de aldığımız para siyaseti yani miktarsal sıkılaştırma, seçici kredi sıkılaştırması üzere birçok önlem var. Bunların tesirli olması vakit alacak. Para siyasetinde alınan önlemlerin tesiri gecikmeli oluyor. Münasebetiyle bütün ülkelerde bu süreç bu türlü, biraz vakit alacak. Onun için biraz sabırlı olmamız gerekiyor. Gelecek sene bu vakitlerde çok net bir formda enflasyonun kalıcı bir formda düştüğünü inşallah göreceğiz. Üçüncü konu da alışılmış ki yapısal reformlar… Yapısal ıslahatlar maliye politikasını ve para siyasetini güçlü bir formda destekleyecek. İnanıyorum ki Türkiye’nin kredi notu çok önemli bir halde önümüzdeki devirde yükseltilmek zorunda kalınacak. Zira çok net bir halde Türkiye’nin göstergeleri vakit içerisinde mevcut kredi notunun çok ötesinde bir kredi notunu hak edecek. Türkiye’ye fon akışı güçlü bir formda başlayacak. Enflasyon konusunda biraz güçlü bir sürecimiz olacak, bunu kabulleniyoruz.
Enflasyonla uğraş ve güçlü iktisat için kalıcı tahlillerimizi ve kapsamlı yol haritamızı Orta Vadeli Program ile ortaya koyduk. Bu yol haritasında fiyat istikrarı, finansal istikrar, beşeri sermaye, istihdam, yeşil ve dijital tahlil, afet idaresi, kamu maliyesi, iş ve yatırım ortamı alanlarında ıslahatları hangi takvimde ne halde yapacağımız yer alıyor. Öte yandan ülkemiz, istikrarlı idaresi, demokrasiye olan bağlılığı ve iş kurma, iş yapma imkanlarıyla yabancı yatırımcılar için cazip fırsatlar barındırıyor. Yatırım ve ihracat odaklı büyüme siyasetimiz da milletlerarası sermayeyi Türkiye’ye çekecektir. 21 yıldır her alanda ortaya koyduğumuz ıslahat nitelikli adımlar da işimizi ne kadar ciddiye aldığımızın bir göstergesi olmuştur. Tüm bunlar Türkiye’ye olan itimadın boşa çıkmadığını yabancı yatırımcıya göstermiştir. Attığımız ve atacağımız adımlarla Türkiye’ye güvenen, bize inanan tüm yatırımcılar kazanmıştır.
Dezenflasyonla birlikte inşallah biz enflasyonun belini kıracağız, bu mevzuda da rastgele bir telaşımız yok. Orta Vadeli Program yalnızca ülkemizde değil dünyada çok çok olumlu bir yankı uyandırdı ve Orta Vadeli Program’ın uyandırdığı bu yankıyla birlikte de piyasalara farklı bir canlılık geldi, geliyor. Bir de yurt dışından Türkiye’ye kredi akışı da inşallah başlıyor. Gerek Suudi Arabistan ile yaptığımız buradaki görüşme, gerek Birleşik Arap Emirlikleri ile yaptığımız görüşmelerle çok çok verimli geçti. İnşallah yaptığımız mutabakatların karşılığı Türkiye’ye çok önemli manada hem yatırımları çekecek hem de nakit girişini de inşallah artıracak.
Türkiye’yi önümüzdeki günlerde aydınlık günler beklemektedir. Birtakım kesimlerdeki fahiş fiyat artışlarının önüne geçtik. Tüm kesimlerde de fiyat artışlarını denetim altına alacağız. Fahiş fiyat artışlarını durduracak sistemin odunsuz işlemesiyle enflasyon süratli bir düşüşe geçecektir. Şu anda bunu sağlıyoruz. 21 yılda Türkiye’yi güçlü bir ekonomik ve finansal yapıya kavuşturduk. Global ve bölgesel nedenler, son olarak da yaşadığımız asrın felaketi iktisatta ıstırapları beraberinde getirse de vaktinde aldığımız önlemler sonuç vermeye başladı. Alınan kararların, önlemlerin süratli sonuçlar vermeyeceğini de biliyoruz. Bir geçiş süreci, enflasyonun yavaşlama, durma ve geriye gitme süreci var. Şu an her şey denetim altında, istikrarlı bir formda yürütülen siyasetlerle, yapısal ıslahatlarla Türkiye’yi tekrar tek haneli enflasyona kavuşturacağız. Önümüzdeki süreçte enflasyonun dizginlemiş ve fiyat istikrarını sağlamış, yatırım-istihdam-üretim ve istihdama dayalı büyüme siyasetleri ile kalkınmış bir Türkiye tablosu ortaya çıkacaktır. Bu ülkeyi tek haneli enflasyonla tanıştıran, enflasyonla çabayı en düzgün yapan bizim takımlarımız. Yatırım, istihdam, üretim ve ihracat odaklı yürüttüğümüz çalışmamızla amaçlarımıza kısa vakitte ulaşacağız. Çalışmalarımızın olumlu sonuçlarını almaya başladık. Atacağımız yeni adımlarla da kalıcı tahlilleri hayata geçireceğimize inanıyorum. Türkiye Yüzyılı vizyonumuz ve ona ulaşmak için atacağımız kaç adımlar Türkiye’nin ekonomik alanda da yıldızını parlatacak. Vatandaşımızı hak ettiği kalıcı ve sürdürülebilir refah artışına ulaştıracaktır.
Ataşehir’deki finans merkezimiz malum açılışını şahsen kendim yaptım ve birtakım finans dalına ilişkin kuruluşlar buraya yerleşti. Kamu bankaları buraya yerleşti. Açılışta da gördüm sahiden çok çok hoş bir finans merkezine sahip olduk. Artık bu atılacak adımla bir güç merkezinin Ataşehir’de kurulmasını sağlayacağız. Orada yalnızca doğal gaz olmayacak. Orada petrol, madenler, yenilenebilir güç, cevherlerden mücevherlere varan birçok adım atılacak. Altın Borsası dediğimiz vakit yalnızca bildiğimiz yerde değil, icabında orada da önemli bir sirkülasyon meydana gelecek ve bütün bunlarla birlikte Trakya’da ise bir doğal gaz merkezi olacak. Soçi ziyaretinde de bunu Sayın Putin ile görüştük. Malum bizim şu anda Trakya’dan gelen doğal gaz yaklaşık yüzde 40-50, Türkiye’nin muhtaçlığını karşılayacak lakin şu anda Avrupa bizden doğal gaz bekliyor. Örneğin bir Macaristan bizden doğal gaz bekliyor ve bizim de onlara verdiğimiz kelamlar var. “Biz, sizin doğal gaz talebinizi buradan karşılayacağız” dedik ve Trakya merkezli olan dağıtımdan Avrupa’ya da oradan doğal gaz temin edeceğiz. Ataşehir gücün birçok çeşidinin adeta pazarlandığı, dağıtımının yapıldığı yer olacak.
Zirve marjında ve memleketler arası tüm platformlarda muhataplarımızla yaptığımız görüşmelerimizde güç konusunu öncelikli ve farklı bir başlık altında ele alıyoruz. Güç konusunda her vakit yeni ve farklı çalışmalarımız olmuştur, olacaktır. Görüştüğümüz başkanlarla güç konusundaki ilgilerimizi, atılacak yeni adımları konuştuk. Rus gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılması için çalışmalarımız devam ediyor. Öbür ülkelerin de kaynaklarının Avrupa pazarına ulaşması Türkiye’nin global güç merkezi olması ile mümkün. Bilhassa önümüzdeki süreçte Türkiye’de kurulacak fiziki doğalgaz üssü üzere atacağımız somut adımlarla global doğalgaz fiyatı Türkiye’de belirlenecek. Bunun için çalışmalarımız devam ediyor. Çalışmalar olgunlaştıkça, nihayete erdirme kademesine gelindiğinde, yeni müjdelerimizi de kamuoyu ile paylaşırız. Fiyatlandırma olayı onlarla birlikte atacağımız bir adım, alacağımız bir karar. Bunları Güç ve Alışılmış Kaynaklar Bakanlığımız, Bakanımız muhataplarıyla bu görüşerek neticelendirecek. Bu görüşmelerin sonucunda müşterek alacağımız kararlarla da yola devam edeceğiz. Bakın bu orta mesela petrolde Suudi Arabistan ve Rusya fiyatlarla şöyle bir oynadı. Fiyatlarla oynamanın neticesinde dünya ne yaptı? Tek başına ‘Ben verdim kararı oldu’yla olmaz. Bir arada olacak.
