Enerji ve Doğal Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, nükleer santral konusunda Çin ile görüşmelerin ileri kademeye geldiğine işaret etti.
Ankara’da gazetecilerle bir ortaya gelen Bayraktar, Körfez ülkeleriyle yapılan görüşmelerden, nükleer santral projelerine kadar bir dizi hususta soruları yanıtladı.
Bloomberg’in haberine nazaran, Bayraktar’ın toplantıda verdiği en yeni ileti, Çin’le yürütülen 3. nükleer santral görüşmeleri hakkında oldu. Son olarak Çin Ulusal Güç Yönetimi Lider Yardımcısı He Yang’ın geçtiğimiz günlerde gerçekleştirdiği Ankara ziyaretiyle ilgili konuşan Bayraktar, uzun vakittir devam eden görüşmelerde son basamağa gelindiğini söyledi.
Bayraktar, Kırklareli İğneada’da kurulması planlanan santralle ilgili olarak “Çok kıymetli bir noktaya geldik, önümüzdeki birkaç ay içerisinde bunu sonuçlandırmamız gerekiyor. Zira yeniden ilgilenen öbür taraflar da var ve mutabakatın muhakkak bir kısmı için zati gereğince müzakere ettik ve epey yakınız” dedi. Taraflar ortasında birtakım farklılıkların olduğunu lakin bunların büyük olmadığını anlatan Bayraktar, “Dolayısıyla boşluğu doldurabilir ve Çin ile nükleer güç programı için yakında bir muahede yapabiliriz” sözlerini kullandı.
Nükleer güç olmadan yalnızca Türkiye’nin değil, dünyanın geri kalanının da yüzyılın ortalarına kadar karbon nötrlüğüne ulaşamayacağını savunan Bayraktar, Akkuyu’daki birinci santralin inşaatına ait de “İlk reaktörü, ana inşaat işlerini tamamladık lakin bildiğiniz üzere burası dünyadaki en büyük nükleer şantiye. Bu santralden yaklaşık 4,8 GW elektrik üretebileceğiz.” dedi.
Sinop’ta planlanan 2. santral için de Ruslarla görüşmelerin sürdüğünü, birebir vakitte Güney Kore ile de temasların olduğunu anımsatan Bayraktar, Türkiye’nin bu mevzuda önceliğinin daha fazla teknoloji transferi olduğunun altını çizdi.
Uzun vadeli güç planlarına nazaran Türkiye’de 20 GW üzerinde nükleer güç santraline gereksinimi olduğunun altını çizen Bayraktar, küçük modüler reaktörler (SMR) hakkında da birtakım ülkelerle görüşmelerin sürdüğüne değindi. Bayraktar, bu kapsamda 5 GW’lık küçük modüler reaktörlerin sisteme dahil edilebileceğini kaydetti.
Irak’a karşı dava
Bloomberg’in haberine nazaran, Bayraktar’a yöneltilen sorular ortasında üzerinde durulan bir başka mevzu da Irak-Ceyhan petrol boru sınırındaki son durum ve sınırın ne vakit tekrar açılacağı oldu. 6 Şubat’ta meydana gelen sarsıntı ve çabucak gerisinden yaşanan sel felaketinin hatta ziyan verdiğini, akabinde hasar tespit, bakım ve tamirat çalışmalarına başlandığını söyleyen Bayraktar, çizgideki hasar tespit çalışmalarının Bağdat’ın ileride ek tazminat talebinde bulunması durumunda Türkiye’nin kendisini yasal olarak savunabilmesi açısından kıymet taşıdığını söyledi. Bayraktar, Irak’la bu bahisteki müzakerelerin de sürdüğünü tabir etti.
Irak’ın tahkim davası sonucunda Türkiye mart ayında yaklaşık 1,5 milyar dolarlık tazminata mahkum edilmiş, akabinde çizgiden akış kesilmişti. Irak’ın, tahkim kararının uygulanması için ABD mahkemesine başvurduğunu anımsatan Bayraktar, Türkiye’nin yaklaşık 950 milyon dolar olarak hesaplanan alacakları için benzeri bir yola başvurabileceğini söyledi.
Türkiye’nin bunun yanı sıra Paris merkezli milletlerarası tahkim mahkemesinde de bir iptal başvurusu yaptığını bildiren Bakan Bayraktar, “İki komşu ülke olarak oturup dostça bir tahlil bulmamız gerekiyor” dedi. Bayraktar, çizginin çalışmadığı periyoda ait bir rapor hazırlandığını da anlatırken, “Ancak boru çizgisi faaliyete geçecektir. Teknik olarak aşağı üst hazır ve yakında faaliyete başlayacağız” diye ekledi. Bayraktar, buna karşılık sınırın açılışıyla ilgili net tarih vermedi.
“BAE ile hidrojeni görüştük”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın temmuz ayında gerçekleştirdiği Körfez tipinin akabinde, Birleşik Arap Emirlikleri ile 51 milyar dolarlık mutabakatlar imza altına alınmıştı. Bu mutabakatların 30 milyar dolara yakın kısmı güç alanına odaklanıyor.
Körfez ülkelerinin Türkiye’nin güç dönüşüm projelerine ilgi gösterdiklerini belirten Bayraktar, Türkiye’nin yıllık 3,5 GW güneş, 1,5 GW rüzgar gücü üretim gayesi olduğuna işaret etti.
Hidrojenin büyük bir güç kaynağı olduğunu vurgulayan Bayraktar, “Türkiye yeşil seçenekler sunma konusunda büyük bir potansiyele sahip zira güneş ve rüzgar konusunda büyük bir potansiyelimiz var. BAE ile görüştüğümüz projelerden biri de yüklü olarak rüzgar gücünden hidrojen üretmekti.” dedi.
Bayraktar, bu çerçevede Abu Dabi Kalkınma Fonu (ADQ) ve kimi Avrupalı şirketlerle karşılıklı fayda temelinde temasların devam ettiğini lisana getirdi. Bakan Bayraktar ayrıyeten, güç verimliliği konusunda da bakanlık olarak uzun devir perspektifli bir aksiyon planı hazırladıklarını, bu yılın sonunda planı kamuoyuna açıklayacaklarını bildirdi.
Deniz rüzgarında da BAE teması
Bloomberg’in haberine nazaran, Türkiye’nin 2035’e kadarki planlarında 5 bin megavatt açık deniz rüzgarı gücüne muhtaçlığı olduğuna işaret eden Bayraktar, bu hususun da BAE ile görüşülen projelerden biri olduğuna dikkat çekti. Bakan Bayraktar, “Bu hususta bir mutabakata varabiliriz ve bu, Türkiye açık deniz rüzgar gücü üretimi için bir birinci proje olacak.” dedi.
Bayraktar, BAE’nin ilgilendiği bir başka hususun Türkiye’nin gaz merkezi projesi olduğunu anlatırken, öbür ülkelerin de bu bahiste farklı roller üstlenebileceklerini lisana getirdi.
“Erdoğan Netanyahu ile görüşecek”
İsrail ile Türkiye ortasında ilgilerin olağanlaşması istikametinde son periyotta bir dizi adım atıldı. Güç odaklı görüşmelerin sonuncusu Temmuz ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Türkiye ziyaretiyle yapılacaktı. Lakin ziyaret, Netanyahu’nun rahatsızlığı nedeniyle ertelenmişti.
Bakan Bayraktar, Netanyahu ile Erdoğan ortasındaki görüşmemin BM tepesi marjında önümüzdeki hafta New York’ta yapılabileceğini söyledi. Bayraktar, Türkiye’nin İsrail gazının alımı ve Avrupa’ya iletimi konusunda iştiraklere hazır olduğunu söz etti. Bayraktar, “Neden hala İsrail’den Türkiye’ye boru sınırını tartışıyoruz? Ekonomik olarak çok daha uygulanabilir, basitçe sermaye çekebilirsiniz” değerlendirmesini yaptı.
“Sakarya’dan günlük 2 milyon metreküp”
Bakan Bayraktar’a Türkiye’nin birinci doğalgaz keşif alanı olan Sakarya gaz alanındaki çalışmaların durumu ve alandan günlük üretim kapasitesi de sorulan sorular ortasındaydı.
Bugün prestijiyle alanda günde 2 milyon metreküp gaz üretildiğini belirten Bayraktar, yıl içerisinde sayının 10 milyona çıkacağını, sonraki evrede ise maksadın 40 milyon metreküp olduğunu söyledi.
“Daha makul fiyatlarla gaz istiyoruz”
Enerji Bakanı’nın ajandasındaki son husus da Rus gazında indirim oldu. Türkiye’nin geçen yıl gaz ithalatı için 38 milyar dolar ödeme yaptığını, bunun da yüzde 40’ında muhatabın Rusya olduğunu belirten Bayraktar, “Bizim gazdan beklentimiz, önümüzdeki yıllarda Türkiye pazarına daha makul fiyatlarla gaz tedarik etmek. Türkiye pazarına her vakit emniyetli bir tedarikçi oldular ve Türkiye de Rusya’nın tedariki için her vakit âlâ bir müşteri, sağlam, düzgün bir tüketici oldu.” dedi.
